Als zelfs Koning Willem-Alexander vraagt het land om ‘veerkracht’ te tonen in de Troonrede, dan is veerkracht een hot item. En dat sluit mooi aan bij mijn missie om van Nederland het veerkrachtigste land ter wereld te willen maken.
Maar waarom begon de Koning over veerkracht? En wat is veerkracht dan wel? En waarom nu?
Foto van de Volkskrant van Woensdag 21 september 2022 – foto genomen door Hansje Kok – van Dam
Wat staat er in de Troonrede over veerkracht?
Koning Willem-Alexander citeert in de Troonrede zijn grootmoeder, Koningin Wilhelmina, bij haar inhuldiging (1948):
En later in de Troonrede zegt de koning:
terugblik prinsjesdag
Wat is veerkracht eigenlijk?
Nou, heb je even?
De meeste mensen denken dat veerkracht betekent dat ze na een nare gebeurtenis snel weer op de been zijn.
<je hoort nu een afkeurende gameshow buzzer>
Nee, dat is het dus niet.
Dat is ongeveer van : ik brak mijn been en toen na 6 weken kon ik weer lopen zonder gips. Ik ben dus hartstikke veerkrachtig.
Koning Willem-Alexander
Troonrede 20 september 2002
Leden van de Staten-Generaal,
Wij leven in een tijd van tegenstrijdigheden en onzekerheid. Het is tegenstrijdig dat bestaanszekerheden onder druk staan en armoede toeneemt in een periode van economische groei en lage werkloosheid.
Tegenstrijdig is dat mensen zich in ons vrije land onvrij voelen om hun mening te geven, uit angst voor harde reacties of zelfs bedreigingen. En zorgwekkend is ook dat mensen in een volwassen democratie als de onze het vertrouwen verliezen in het oplossend vermogen van politiek en bestuur.
Daarnaast groeit de onzekerheid van mensen over de dag van morgen en de verder weg gelegen toekomst. Over koopkracht en woningnood. Over de opvang van asielzoekers en de oorlog in Oekraïne.
Maar ook over de grote veranderingen die op ons afkomen op terreinen als arbeidsmarkt, klimaat, energie en stikstof. Al deze onderwerpen zijn bepalend voor de manier waarop wij en onze kinderen straks wonen, werken, ondernemen en met elkaar samenleven.
Verandering is de enige constante - zeker de komende jaren.
Op alle gebieden zullen we ons moeten aanpassen: verandering is de enige constante de komende jaren. We moeten gaan accepteren dat niets meer hetzelfde blijft en dat we veerkracht moeten tonen.
Wij, mensen en organisaties, moeten accepteren dat onze omgeving altijd aan verandering onderhevig is. Sterke veranderingen met gevolgen voor de korte, middellange en lange termijn. We moeten ons dus aanpassen. Blijven aanpassen. Of we dat nou willen of niet.
En is dat eng? Ja! Is dat spannend? Nou en of! Mag je angst voelen bij al deze veranderingen die allemaal tegelijkertijd gaan komen. Ja. De oplossing is veerkracht te ontwikkelen. Want je mag onder geen voorwaarde door angst depressief worden of stagneren.
Resilience: Discovering a New Strength At Times of Stress – Frederic Flach
Dingen hetzelfde willen houden als gevolg van ontkenning of nostalgie kan mensen en organisaties kwetsbaar maken voor toekomstige stress en kan leiden tot angst, depressie of stagnatie.
Omarm ‘veerkracht’ of ‘veerkrachtig’ worden
Het omarmen van veerkracht leidt tot het inzicht dat angst voor bijvoorbeeld veranderingen veerkracht kan stimuleren of belemmeren. Effectief angstmanagement legt de basis voor het doeltreffend managen van mensen, missie, moreel en geldstromen in de samenleving.
Het is namelijk niet meer de vraag óf je moet veranderen, máár wanneer. De mensen (jij), organisaties en bedrijven. Daardoor dus de samenleving als geheel.
Als het nooit meer hetzelfde wordt, laten we dan iets nieuws en iets beter bouwen. Niet Build Back Better, maar Build Better met de focus op de toekomst.
Als je maar stressbestendig bent dan is het goed, toch?
Nee, helaas. Want hoe goed jij ook tegen stress kan, zegt niets over jouw herstellingsvermogen. Wat wel helpt is het vermogen om je aan te passen in stressvolle situaties te versterken. Dat is dus een enorme paradox.
Op lange termijn zijn de mensen en organisaties met het grootste herstellingsvermogen niet die mensen die een ijzeren wil hebben. Maar het zijn de mensen en organisaties die het best in staat zijn in het opgeven van oude denkpatronen en het aannemen van nieuwe ideeën en benaderingen.
Op deze manier heb je invloed op de diepte en de duur van de neergang in je leven.
Omarm veerkracht en ontwikkel veerkracht. Daarom dus : op deze manier heb je invloed op de diepte en de duur van de neergang in je leven.